Οι σχέσεις μεταξύ των αδερφών είναι και αυτές με την μεγαλύτερη διάρκεια στη ζωή μας. Σκεπτόμενοι τον κύκλο της ζωής μίας οικογένειας, η αδελφική σχέση ίσως είναι η δεύτερη πιο σημαντική μετά από τη σχέση γονέα και παιδιού. Σήμερα, οι σύντροφοι έρχονται και φεύγουν, οι ηλικιωμένοι γονείς πεθαίνουν, τα παιδιά μεγαλώνουν και εγκαταλείπουν το σπίτι, αλλά εφόσον είμαστε τυχεροί, τα αδέρφια είναι πάντα δίπλα μας. Όλα αυτά όμως είναι πάντα σχετικά και ανάλογα με την οικογένεια, την ηλικιακή διαφορά των αδερφών, το φύλο, κ.α.
Οι σχέσεις αλλάζουν με την ηλικία ενώ διαμείβονται διάφορα συναισθήματα. Τι γίνεται όμως με το συναίσθημα της ζήλιας; Πολλοί γονείς μικρών παιδιών αναφέρουν πως συνέχεια ζηλεύει το ένα το άλλο για το ποιος θα είναι μαζί με τη μαμά, ποιο θα παίξει με το καινούργιο παιχνίδι και ούτω καθεξής. Η ζήλια δεν είναι ένα κακό συναίσθημα, για το οποίο οι γονείς πρέπει να μαλώνουν τα παιδιά τους. Το συναίσθημα της ζήλιας δεν είναι από τα πρώτα συναισθήματα που βιώνει ένα παιδί, αλλά είναι φυσιολογικό και υγιές.
Τα παιδιά, ειδικά τα πρωτότοκα, έχοντας κατακτήσει κάποια προνόμια από τους γονείς τους, όταν απειληθούν ή νιώσουν ότι τα χάνουν (π.χ. με τη γέννηση ενός άλλου παιδιού), πολύ πιθανό να εκφράσουν ζήλια, η οποία μπορεί να εκφραστεί ρητά ή μέσα από διάφορα συμπτώματα. Δεν πρέπει όμως να ξεχνάμε ότι οι οικογενειακές συνθήκες είναι αυτές που πιθανώς θα καθορίσουν τον τρόπο με τον οποίο θα εκδηλωθεί η ζήλια. Τα αδέρφια διεκδικούν την αγάπη και την προσοχή των γονέων και των φροντιστών και κάπως έτσι ξεκινάει ο ανταγωνισμός. Η ζήλια, επίσης, πολλές φορές μπορεί να εμφανίζεται όταν το παιδί αναζητά την ταυτότητά του. Τότε είναι που προσπαθεί να διαχωριστεί από τα άλλα μέλη της οικογένειας και αυτό συχνά δημιουργεί συγκρούσεις.
Όπως προαναφέρθηκε, η οικογένεια είναι αυτή που παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην ενίσχυση ή στη μείωση της πιθανής ζήλιας ανάμεσα στα αδέρφια ή ακόμη και στη συντήρηση αυτής ακόμα και στην ενήλικη ζωή τους. Όταν μέσα στην οικογένεια υπάρχει η ζήλια, ανταγωνισμός ή ακόμη όταν οι γονείς συντηρούν με τα δικά τους αδέρφια το συναίσθημα της ζήλιας, πολύ πιθανό τα παιδιά να εξοικειωθούν με τέτοιου είδους σχέσεις, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι σίγουρα θα τις μιμηθούν.
Στην αρχή λοιπόν των αδερφικών σχέσεων, πολύ πιθανό να προκύψει ζήλια, συναίσθημα απολύτως φυσιολογικό. Το αν αυτό συντηρηθεί ή ενισχυθεί σχετίζεται με το πως αυτές οι οικογένειες αλληλοεπιδρούν μεταξύ τους και τι μοτίβα συμπεριφορών αναπτύσσουν. Είναι οικογένειες που μοιράζονται; Που εκφράζουν τα συναισθήματά τους και τις ανάγκες τους; Οι γονείς λοιπόν θα ήταν πολύ βοηθητικό να μην μαλώνουν τα παιδιά τους όταν ζηλεύουν, αλλά να ακούν το πως αυτά νιώθουν, να τα καταλαβαίνουν αλλά και να αναπολούν τις δικές τους στιγμές με τα δικά τους αδέρφια…
Βιβλιογραφία
Carter, B., & McGoldrick, M. (1999). Overview: The expanded family life cycle: Individual, family, and social perspectives. The expanded family life cycle: Individual, family, and social perspectives, 3, 25-8.
